- “ህወሃት የፈጸመው ግፍ በየትኛውም ዘመን የሚረሳ አይሆንም”
በህወሃት ገደብ የለሽ የሥልጣን ፍቅርና የቁስ ሰቀቀን ውልቅልቋ እየወጣ ያለችው ኢትዮጵያ ከፍታው ርቋት የቁልቁለቱን ጉዞ ተያይዛዋለች። ለወጣበት ዘውግ ልዕልና የሚተጋው ህወሃት ህግና ሞራል በማይዳኘው ድርጅታዊ ቀኖናው እየተመራ ኢትዮጵያን ማድማቱን ቀጥሎበታል።
እስር፣ ቶርቸር፣ ስቃይ፣ ስደት፣ ሞትና የግዞት ኑሮ ከህወሃት ዘውግ ጥላ ውጪ ያሉ ኢትዮጵያውያን ሁሉ እድል ፈንታ ሆኗል። ከነዚህ በመከራ ከሚዳክረው የኢትዮጵያ ሕዝብ መካከል አንዱ የኦሮሞ ሕዝብ ነው። እውነታው ግን ሰፊና ለም የሆነ መሬት ላይ የሰፈረው የኦሮሞ ሕዝብ በቁመቱ ልክ የፖለቲካና ኢኮኖሚ ተጠቃሚነቱ ሊከበርለት እንዳልቻለ ወራሪው ህወሃት ራሱ ለፖለቲካ ፍጆታም ቢሆን ያመነውና ማንም ሊከደው የማይችል የአደባባይ ሃቅ ነው።
በአገሪቱ የፖለቲካ ምህዳር ላይ የአንበሳውን ድርሻ ሊይዝ የሚገባው የኦሮሞ ህዝብ በህወሃት እንደ ጭቃ ተላቁጦ፣ ተድቦልቡሎ ተጠፍጥፎ በተሰራው ኦህዴድ እንዲወከል የተደረገው የኦሮሞ ሕዝብ፣ ዝሆን ሆኖ ሳለ ለጥንቸል ከሚሰግደው ኦህዴድ ለሚምልበት ህዝብ ያተረፈው በአደባባይ መረሸን፣ በሥነ-ልቦና ረገድ ሽባ በሚያደርገው የማዕከላዊ ቶርች መዳረግና ለአሳፋሪ ረሃብና ድህነት መጋለጥን ብቻ ነው። አብዛኞች እንደሚስማሙበት ኦህዴድ ከዚህ የተሻገረ በጎ ድርጅታዊ ታሪክ የለውም። ታሪክ አለው ብለው እድሜ የሚቆጥሩ ቢኖሩ አመራሮቹ ከሰውነት ደረጃ ወረደው የሸክላነት ዘመናቸውን ከማስላት የሚዘል አይሆንም።
ከላይ እንደተባለው እንደ ጭቃ ተጠፍጥፎ ወገኖቹን እያስረሸነ 27 የባርነትና የአሽከርነት ዓመታትን ያሳለፈው ኦህዴድ “ምራው” የተባለውን ሕዝብ በሚመጥን መልኩ ፖለቲካዊ ቁመና ቀርቶ የጥሩ ዕድር ሽታ የለውም። በዚሁ መለኪያ ኦህዴድ የፖለቲካ አቅሙ የተሽመደመደ ቢሆንም፣ ከነሙሉ ጀሌው እንዲዘርፍ ግን ፈቃድ ተሰጥቶታል። ወይም ለስልት ሲባል “እንዲበሰብስ” ተደርጓል። ከጅምሩ ከምርኮኞች መካከል አቅማቸው ለአሽከርነት ይመጥናል የተባሉት ተመርጠው የፖለቲካ ድርጅት ታቤላ የተሰጣቸው “አመራሮች” የኦሮሞን ህዝብ በተመለከተ የተሰጣቸውን የቤት ስራ እንዲወጡ በመሆኑ ይህንን ሃላፊነታቸውን ሲወጡ ኢኮኖሚውን እንዲበዘበዙ፣ ህዝቡንም አዘርፈው ተራፊውን እንዲለቃቅሙ ተፈቅዶላቸዋል።
ኦህዴድ ሲጠፈጠፍ ቀዳሚ የነበሩት ስሜት አንጋሽ “ፖለቲከኞች” የፖለቲካ ጉልበታቸውን የሚፈትሹትም ዘርፈው ባካበቱት ሃብት አይነኬነት የሆነው በዚሁ መነሻ ይሆናል ። ከመልማዮቹ በወሰደው ትምህርት ሁለተኛው የኦህዴድ ትውልድም ቢሆን ከተላላኪነት ሚናው በተጨማሪ “ዲጂታል” ኢኮኖሚያዊ በዝባዥነት መለያ ባህሪው ሆኗል። ለዚም ነው ኦህዴድ ሲናድ በአስር ሺህ የሚቆጠሩ “ሌቦች” ተብለው የዘብጥያ ደረሰኝ በማንኛውም ጊዜ እንደሚቆረጥባቸው ተነግሮ ዲዳ ሆነው እንዲቀመጡ፣ አለያም እስር ፍርሃቻ በጓሮ ለተሻሻለ አሽከርነት ማመልከቻ እንዲያስገቡ የተመቻቹት።
የህወሃት አመራሮች ኦሮሚያ ላይ በዘረጉት የጫት እና የቡና ንግድ ዱባይ ላይ የገበያ አዳራሽ ሲገነቡ፤ የኦህዴድ አመራሮች የክልሉን ዓመታዊ በጀት እያራቆቱ አዲስ አበባ ላይ በዘመድ አዝማድ ሥም ቪላ ቤቶች መስራታቸውን እንደስኬት ይቆጥሩታል። የህወሃቱ ኤፈርት ግዙፍ የንግድ ኢምፓየር የ“ኢትዮጵያ” የሚባለውን እየዋጠ፣ አህጉር አቋራጭ የንግድ ግንኙነት ሲዘረጋ፤ የኦህዴዱ ቱምሳ ኢንዶውምውንት በኦሮሚያ ብድርና ተቋም በኩል “እየመራሁት ነው” የሚለውን ህዝብ ወገብ በሚጎምድ የብድር ወለድ ቁም ስቅሉን ያሳያል። ቱምሳ “ብድርና ቁጠባ”፣ “ጅምላ ንግድ”፣ “የእርሻ ስራ” (ቲማቲም፣ ቃሪያ፣ . . . ምርት)፣ የአረም መድሃኒት፣ ከስሮ የተንገዳገደ የትራንስፖርት ዘርፍ፣ የላስቲክ ጫማ ንግድ፣ ላይ ተተክሎ ሲባትት፤ ኤፈርት እነሱን እየዘረፈ ከማዕድን እስከ ቤቶች ግንባታ፣ ከሜካናይዝድ እርሻ እስከ ኢንዱስትሪ ዘርፍ፣ ከማህበራዊ አገልግሎት እስከ ሆቴልና ቱሪዝም፣ ከኮንስትራክሽን እስከ ትራንስፖርት ዘርፍ፣ ከኤሌክትሮኒክ ሚዲያ እስከ ህትመት ፣ . . . ለቁጥር በሚታክቱ የንግድ መስኮች ተሰማርቶ እየገደለና ቶርቸር እያደረገ ለያዘው ዘረኛ የፖለቲካ-ኢኮኖሚ የበላይነት ተግቶ ይሰራል። በራሱ ክልል ማዳበሪያ እንኳን መሸጥ የተከለከለው ኦህዴድ ከዚህ በላይ አሳፋሪና የገለማ ታሪክ አይመዘገብለትም። ልደቱም ይህንኑ የገለማበትን ዓመታት ከመቁጠር አያልፍም።
የማዕከላዊ፣ ቂሊንጦ፣ ቃሊቲና በአደባባይ የማይነገሩን እስር ቤቶች የሥራ ቋንቋ ኦሮምኛ እስኪመስል ድረስ የኦሮሞ ልጆች የእስር ቤቶች ቋሚ ቤተሰብ ሲሆኑ፤ በየጎዳናው ሲወድቁ መንገድ ጠራጊ የሆኑት የኦህዴድ አመራሮች የድርጅታቸውን ዕድሜ ከመቁጠር የተሻገረ ረብ ያለው የፖለቲካ ሚና በክልሉም ሆነ በኢትዮጵያ ደረጃ ማሳየት ያልቻሉት በዚሁ ተፈጥሯቸው ሳቢያ ነው።
ህወሃት የትግራይን ትምህርት ዕድገት ጉዞ በጥራት ደረጃ ሲለካው ኦህዴድ የኦሮሚያን ትምህርት በሽፋን ይገልፀዋል። መቀሌ ዩኒቨርሲቲ ስለ ትግራይ ክልል ገበሬዎች ምርትና ምርታማነት ማሳደጊያ ዘዴዎች ወርክ ሾፕ ሲያዘጋጅ፤ አምቦ ዩኒቨርስቲ በክልሉ ስላለው “የሽብር ስጋትና ጠባብነት” “አውደ ጥናት” ያዘጋጃል። የአድዋ ከተማ ነዋሪዎች ከህወሃት አመራሮች ጋር ስለ ኢንዱስትሪ ልማት አስፈላጊነት ሲመክሩ፤ የኦህዴድ አመራሮች ምስራቅ ሐረርጌ ላይ ስለ አስቸኳይ ጊዜ አዋጁ “ጠቀሜታ” ለህዝብ ይሰብካሉ። ትውልድ እንደ ከብት መኖ ሲመነዠክ፣ እነሱ ነገ አንቆ የሚይዛቸውን ትውልድ ዘንግተው ለከርስ የሚሆነውን ያግበሰብሳሉ።
ጥሬ ዕቃው ባሌ ፋብሪካው መቀሌ መሆኑ ግድ የማይሰጣቸው የኦህዴድ አመራሮች የህወሃትን አንጋሽነት ሚናቸውን ከመወጣት ጎን ለጎን ኦሮሚያን ዘርፎ ለዘራፊ የማመቻቸት ብቸኛ ተልዕኳቸውን በማስፈጸም እኩይ ድርጊት ተጠምደዋል። የዚህ ሁሉ ተደራራቢ በደል ውጤት የመሬት ባለቤትነትን መነሻ በማድረግ የታፈነው አመፅ በኦሮሚያ ሊቀሰቀስ ችሏል። ይህ ሲባል ግን ተቆርቋሪዎች የሉም ማለት ግን አይደለም። በአቋማቸው እስር የተፈረደባቸው፣ ደብዛቸው የጠፋ፣ ውስጥ ሆነው የሚሸረሽሩ ጊዜ የሚገልጻቸው ስለመኖራቸው ጥርጥር የለም። መረጃ ከማቀበል ጀምሮ!!
ከዝምታ ወደ አደባባይ ዓመጽ . . .
መነሻውን የመሬት ባለቤትነት (“የአዲስ አበባና የኦሮሚያ ልዩ ዞን የጋራ ማስተር ፕላን” በመቃወም) መደብ ተኮር አድርጎ ተቃውሞውን የጀመረው የኦሮሚያ አመፅ በሺህ የሚቆጠሩ ቄሮዎችን ገብሮ፣ በአሥር ሺህ የሚቆጠሩትን ለአሰቃቂ እስር ዳርጐ፣ . . . እዚህ ደርሷል። የኢኮኖሚ የራስ-ገዥነት መልክ ይዞ የተነሳው ተቃውሞ የመደብ ጥያቄ ነበር ቢባልለት ከእውነታው መራቅ አይሆንም። የአመፁን ተራዛሚነት ተከትሎ የተቀነቀኑ የፖለቲካ ነፃነት ጥያቄዎች ግን የታፈነውን አመፅ ሥረ-ምክንያት በሚገባ የገለጸ ነበር።
ጥልቅ መገፋትና በደል አምጦ የወለደው የኦሮሚያ አመፅ የኦህዴድን የፖለቲካ መዋቅር በማፈራረስ ብቻ የተመለሰ አልነበረም። ይልቁንስ በክልሉ የነበሩ የገዥው ኃይል ማህበራዊ መሰረት የነበሩ ፋብሪካዎችንና ድርጅቶችን ከጥቅም ውጪ በማድረግ የቁጣውን ልክ አሳይቷል። ለአመፁ መቀልበስ ከውስጣዊና ውጫዊ ችግሮች አኳያ ሊቀርቡ ከሚችሉ ምክንያቶች ውስጥ፤ የኦሮሞ ልጆች የባዶ እጅ ትግል (በብረት ያልተደገፈ መሆኑ) እና የህወሃት ህግና ሞራል የማይዳኘዉ ምህረት የለሽ የኃይል ፍጅት ተጠቃሽ ምክንያት ናቸው። በዚህ መነሻና ከተወሰደው ልምድ አንጻር ከዚህ በኋላ ለአመጽ የሚመጡ የኦሮሞ ልጆች ባዶ እጃቸውን ለተቃውሞ ይነሳሉ ብሎ መገመት የሚቻል አይመስልም።
ይህን መራርና የሚጠበቅ የበቀል ስሜት መገመት የማይከብዳቸዉ የህወሃት አመራሮች የኦሮሞ ወጣቶችን ልብ ለመማረክ ኦሮሚያ ላይ አዲስ ድርሰት ደርሰው በኦህዴድ በኩል ተውኔቱ ከተጀመረ ሰነባብቷል። ይህን የፖለቲካ ቲያትር የኦሮሚያ “የኢኮኖሚ አብዮት” ሲሉ ይጠሩታል። በኦህዴድ ሰዎች ብዙ እየተባለለት ያለው የኦሮሚያ የኢኮኖሚ አብዮት ደራሲና ቀማሪ ህወሃት ስለመሆኑ ክርክር የሚያነሱ የሉምና ዝርዝር አያስፈለገውም። አማራ ክልል የተነሳው ቀውስ ላይ ትኩረት ለማድረግ ኦሮሚያን “በደም ጉቦ” ለማስታገስ የታለመ ድርሰት መሆኑንን ግን መጠቆም አግባብ ይሆናል።
የኦሮሚያ የኢኮኖሚ አብዮት ለጊዜው መነሻ አደረጋቸው የሚባሉ ዘርፎች፡- “ኦዳ የተቀናጀ ትራንስፖርት አክሲዮን ማህበር” እና “ኬኛ ቤቬሬጅ (Kegna Beverage) የለስላሳ መጠጦች አክሲዮን ማህበር” ናቸው። የኢኮኖሚ አብዮቱ ለጊዜው ይፋ ያልተደረጉ የግብርና፣ የእንሰሳት ሀብት፣ የቡና ምርት፣ … ላይ እሴት ጨምሮ ወደ ውጪ መላክን ያካተተ ዕቅድ እንዳለው የኦህዴድ አመራሮች ሲደሰኩሩ ተሰምቷል። የኢኮኖሚ አብዮቱ በህዝቡ፣ በባለሃብቱና በክልሉ አስተዳደር የጋራ ቅንጅት እንደሚመራ አማላይ በሆነ መልኩ እየነገረ ይገኛል። የኢኮኖሚ አብዮቱ የህወሃትን የፖለቲካ የበላይነት ሥልጣን በማስቀጠል የህወሃት-ኢህዴድ ማህበራዊ መሰረቶችን ለይቶ የሚያበለጽግ መሆኑን ምክንያት እያጣቀሱ ከወዲሁ በድፍረት መናገር ይችላል።
አንደኛ፡- የኢኮኖሚ አብዮቱ በህዝቡ፣ በባለሃብቱና በክልሉ መንግሥት የጋራ ቅንጅት ተግባራዊ ይሆናል ቢባልም፤ አሁን ባለው ተጨባጭ ሁኔታ የዕቅዱ ተሳታፊ ሊሆኑ የሚችሉት ኦህዴድና ድርጅታዊ የድጋፍ መሰረት ያላቸው የተለያዩ በፋይናንስና ባንክ ላይ የተሠማሩ እንዲሁም ሌሎች “የሕዝብ”ና የግል ድርጅቶች ናቸው። እነዚህ ድርጅቶች ደግሞ “የህዝብ ባንክ”፣ “የህዝብ ድርጅት” በሚል ሥም የተቋቋሙ ንብረትነታቸዉ የኦህዴድ አመራሮች፣ በክልሉ ላይ በሚደርሰው በደል የማይሞቃቸው የማይበርዳቸው የክልሉ ባለሀብቶችና በአትሌትክሱ ደረጃ ታዋቂ የሆኑ የአትሌቶች ከፍተኛ አክሲዮን ድርሻ ያላቸው የባንክና ፋይናንስ ተቋማትና ሌሎች አትራፊ ድርጅቶች ናቸው።
ህዝቡ ባለበት ኑሮ ውድነት ጫና የተነሳ እና “መንግስት” ነኝ በሚለው ኃይል የሥልጣን ቆይታ ጊዜ ላይ ጥርጣሬ ያለው በመሆኑም በአክሲዮን ግዥ ላይ እጁን የሚሰድ አይመስልም። በመሆኑም የኢኮኖሚ አብዮቱ የኦህዴድና ድርጅታዊ የድጋፍ መሰረት ያላቸው የባንክ ከፍተኛ ባለአክሲዮኖችና ሌሎች ድርጅቶች ባለሃብቶች በኩል በአደባባይ የሚፈፀም የንግድ ጋብቻ ይሆናል። ይህ ጋብቻ የክልሉን ሃብት በህጋዊነት ሥም ለመመዝበር በር ከመክፈት የተሻገረ ሚና አይኖረውም። ሁኔታው ህወሃት በማዕከላዊ አገዛዝ የያዘውን የበላይነት ከኃይል እመቃ ጎን ለጎን እንዲያጠናክር ዕድል ይፈጥርለታል። ኦህዴድም በሥሩ የተኮለኮሉ ጥገኛ ባለሃብቶችን ይዞ ለክልሉ ወጣቶች የማይጨበጥ ተስፋ እየጋተ የፈረሰ የፖለቲካ መዋቅሩን ለመጠገን ጊዜ ያገኝ ይሆናል። በመሰረቱ ኦህዴድ በክልሉ ዉስጥ አለኝ የሚለዉን ማህበራዊ መሰረት (አርሶ አደሩንና የከተማ አነስተኛ ዘርፍ ላይ የተሰማራዉን ሰራተኛ) እየካደ በክልሉ ዉስጥ ከጥገኛ ባለሃብቶች ጋር መሞዳሞድ የድርጅቱ መገለጫ ሆኗል። ለዚህም በክልሉ በታየዉ አመጽ ድርጅቱ “ማህበራዊ መሰረቶቼ ናቸዉ” የሚላቸዉ ኃይሎች ሳይቀሩ ተሳታፊ ሆነዋል። እነዚህን ኃይሎች ሲገፋ የኖረ ጥገኛ ድርጅት ዛሬ ላይ በህወሓት ባርኮት የኢኮኖሚ አብዮት አቀጣጥያለሁ ቢል ጉዳዩ የቃሉን ያህል ቀላል እንዳልሆነ መረዳት አንደማይከብድ ከወዲሁ አስተያየት እየተሰጠ ነው።
ሁለተኛ፡- በኦሮሚያ ክልል የተነሳው ህዝባዊ አመጽ የፖለቲካ ነፃነትን ያንጸባረቀ የሰብዓዊና የዴሞክራሲያዊ መብቶች ጥያቄ እንጂ የሥራአጥነት ጉዳይ ብቻ አይደለም። በአመጹ የፊት መስመር የታዩት ወጣቶች የማህበራዊ ፍትህ ጥያቄዎች በ“ኦዳ ትራንስፖርት አክሲዮን” አለያም በ“ኬኛ ቤቨሬጅ የለስላሳ መጠጦች ፋብሪካ” መቋቋም የሚመለስ ሳይሆን፤ ኦሮሞ በኢትዮጵያ የፖለቲካ አደባባይ ላይ በህዳጣኖች ከመመራት ተሻግሮ በቁመቱ ልክ ሲወከል የኦሮሞ ጥያቄያ እንደሚመለስ ከገባቸው ቆይቷል። አሁን በሚደሰኮረው የኢኮኖሚ አብዮት የሲቪክ መብቶችም ሆነ የፖለቲካ መብቶች እንዲሁም ማህበራዊ መብቶች ላይ ያሉ ተጽዕኖዎችና ቅሬታዎችን መመለስ እንደማይቻል ግልጽ ነው። የኦህዴድ ሰሞነኛ የፕሮፖጋንዳ ዘመቻ ለዓመታት የተከማቸውን ህዝባዊ ጥያቄ ሊያዳፍነው አቅሙ የለውም።
ሦስተኛ፡- የመሬት ባለቤትነትን ጥያቄ አስታከው ከዝምታ ወደ አደባባይ አመጽ የተሻገሩት የኦሮሞ ልጆች ዛሬ ላይ ከህወሃት ጋር የማይሽር ደም ተቃብተዋል። በብዙሃኑ የኦሮሞ ቤት በግፍ ያልተገደለ፣ የአካል ጉዳተኛ ያልሆነ፣ ቶርቸር ሰውነቱን ያልበጣጠሰው፣ በአሰቃቂ እስርቤት ያልታሰረ፣ ተገፍቶ ያልተሰደደ የቤተሰብ አባል ፈልጎ ማጣት አይታሰብም። ኢሬቻ ላይ የወደቁ የኦሮሞ ወጣቶች (ሌሎችም እጅግ በርካታዎች አሉ) ብቻ ሳይሆኑ፤ የኦሮሞ ባህል ጭምርም ነው። እናት በልጇ አስከሬን ላይ ተቀምጣ እንድታለቅስ የተደረገችበት ሊረሳ የማይችል ፋሽስታዊ ድርጊት አይደለም በኦሮሞ ወጣቶች፤ ነፃነትን በተጠሙ ኢትዮጵያዊያን አዕምሮ ተቀርፆ የቀረ የመሪር ሃዘን ውርስ ነው። በብዙ መልኩ ከህወሃት ጋር ቂምና በደል የተቃባው ወጣቱ ክፍል እንኳንስ በማይጨበጥ ተስፋ፣ በሚታይና በሚጨበጥ ጥቅማጥቅም የሚደለል አይመስልም። በቅርቡ በህወሃት ባርኮት ተለቀቀ የተባለዉ “የወጣቶች ሥራ ፈጠራ ተዘዋዋሪ ፈንድ” ዉስጥ የኦሮሚያ ድርሻ 6.2 ቢሊዮን ብር ሲሆን፤ ከዚህ ብር ላይ የብድሩ ተጠቃሚ የሚሆኑ ወጣቶች እንደሆኑ ተነግሯል። ልክ የዛሬ ዓመት ህወሃት እንዲሁ በኦሮሚያ ላፈሰሰው ደም ፋብሪካ መክፈቻ 2.4 ቢሊዮን ብር ጉቦ እሰጣለሁ ብሎ ነበር። ያንን ሳያረካክብ በያዝነው ዓመት የጥቅምት ወር ላይ ደግሞ “የአስከሬን መግዣ” 10ቢሊዮን ብር እሰጣለሁ ማለቱ አይዘነጋም። ይህ ሁሉ ተስፋ የሚሰጠው ለወጣቱ ቢሆንም የዓመጽ ፍርሃቻ ሰንጎ የያዘው ህወሃት ግን እስካሁን ወጣቱና ገንዘብ እንዳይገናኙ አድርጓል፡፡
የኦሮሚያም ሆነ የአገሪቱ መሰረታዊ ጥያቄዎች በአገዛዙ መቃብር ላይ በመቆም እንጂ በኦህዲድ ቢሮ በር ላይ በሥራ አጥነት ሥም በመሰለፍ እንደማይመለስ የኦሮሞ ወጣቶች ከገባቸው ቆይቷል። የኦሮሚያ “የኢኮኖሚ አብዮት” የኦሮሞ ወጣቶች ሬሳ ላይ በመቆም በህወሃት የተደረሰ የፖለቲካ ቲያትር መሆኑ ለማንም ግልጽ ነው። በተለይ የድርሰቱ ዋልታና ማገር ከብአዴን መክዳት ጋር በአማራው ክልል የተነሳው ነፍጥ ያነገበ የኃይል እርምጃና “የኦሮሞና የአማራ መተባበር” ስለመሆኑ እነአባይ ጸሃዬ የመሰከሩለት ጉዳይ ነው። ይህ ደግሞ ከጸጥታና ደኅንነት ጋር በተገናኘ የህወሃትን የገቢ ምንጭ ክፉኛ ጎድቶታል። ስለዚህ ጉዳዩ ወደ ሁለት ግምባር ከማደጉ በፊት ሰሜን ምዕራቡን “ልክ ለማስገባት” ኦህዴድን በቅድሚያ በ“ጭድ” መደለል የግድ ነው – በህወሃት ስሌት።
ኦህዴድ በህወሃት ድርሰትና ባርኮት ወደ አደባባይ ያወጣው የኢኮኖሚ አብዮት በክልሉ አድማሱን እያሰፋ የመጣውን ድርቅ የዜና ሽፋን ለመጋረድ የጠቀመው ቢመስልም መሬት ላይ ያለው ሀቅ ግን ከዚህ የተለየ ነው። በቀጣይ ጊዜያት ከአስቸኳይ ጊዜ አዋጁ መራዘም ጋር በተያያዘ የሚፈጠሩ የደህንነት ስጋቶች እንደተጠበቁ ሆነዉ፤ ኦሮሚያ ክልል ላይ ያለዉ ተራዛሚ ድርቅና የወጣቶቹ የበይ ተመልካችነት እንዲሁም ለዓመታት የተከማቹ ቅሬታዎች ታክለዉበት ብረት ያካተተ ገጠርና ከተማ ያዳረሰ የሽምቅ ዉጊያ የሚጠበቅ ነው። ሃዘን ያጠቃቸው “ህወሃት የፈጸመው ግፍ በየትኛውም ዘመን የሚረሳ አይሆንም” እንዳሉት።
ማሳሰቢያ፤ በተለይ በስም ወይም በድርጅት ስም እስካልተጠቀሰ ድረስ በጎልጉል የድረገጽ ጋዜጣ® ላይ የሚወጡት ጽሁፎች በሙሉ የጎልጉል የድረገጽ ጋዜጣ®ንብረት ናቸው፡፡ ይህንን ጽሁፍ ለመጠቀም የሚፈልጉ ሁሉ የዚህን ጽሁፍ አስፈንጣሪ (link) ወይም የድረገጻችንን አድራሻ (https://www.goolgule.com/) አብረው መለጠፍ ከጋዜጠኛነት የሚጠበቅና ህጋዊ አሠራር መሆኑን ልናሳስብ እንወዳለን፡፡
Another symptom of the abesha so called media sickness stating one sided and crude opinions are ours only. You think high of yourselves copying and pasting images from other sources and claiming the half baked stories you scribble along with them are yours only
The Tigrai-Tigregn project, which the TPLF has adopted, since its origin is made by trespassing the river Tekezie and annexing a large chunk of the Gondar region west of the river and extending the southern border of Tigrai north of Anghereb valley, to include Tselemt, Waldebba, Welqait, and Tsegede.
Thus aggrandized in the west and south , TPLF’s Tigrai has been blown up from the traditional and official size of 65,000 sq. kms to 102,000 sq. kms “restoring” what the TPLF says was land taken away from Tigrai, on the basis of an entirely unfounded , unhistorical claim and assertion that following the Woyane revolt of 1943, “Haile Selassie . incorporated parts of Tigray to Amhara provinces.” (see TIGRAY – A NATION IN STRUGGLE,” a TPLF publication, October 1979). A glance at the administrative maps of Ethiopia in the twentieth century between 1900 and 194 , including even Fascist Italy’s maps during the occupation period (1936-1941), is enough to discredit such a baseless claim intended to justify TPLF expansionist agenda. Christopher Clapham had thus exposed Meles territorial expansion and opportunism:
This is the greatest artifact and article that I have read in the long time. It sums up exactly what is taking place in Ethiopia under the Tigrian dictatorial regime…
Guys!!! This story is stated by someone. It is not a party or organization. The OROMO people demand or issue is raised for equality and unity. If these demands or issues are not held on the people hands, then the demands would be changed to conflict and goes to arm struggle. We have so many ways to accomplish our wants peacefully. Ethiopia has currently a wonderful constitution. This constitution couldn’t lead us to raise arms or to go desert to fight the ruling party. We have so many opportunitie to fulfil the people wishes through our parliament. The ruling party is now, the EPRDF. This front has four main and large ethnic . OPDO is among them. Means, which represents the OROMO people. Through this organization, all the necessary measures could be taken gradually The war who others are inviting to be an alternative is not a solution. We could learn from Vietnam, Eritrea, Bangladesh, Colombia, Afghan, and else. We could mention as an example to convince the arguement. It is not a fear or a bow to someone if there is possibility to forward the demand that is held in your hand. It is a better technical way. To conclude my statement, currently, OPDO is the one who advocates for the region. We should support and give advise to exercise or demand or to forward to or for argument or work with or to do so many things for our people. We don’t leave the drama stage unless that theatrical invitation done. We are not invited for fun!!! It is politics!!! Politic is an administration!!!!
የወቅቱ ኢትዮጵዊ ትውልድ የህይወት አማራጮች
ብሔራዊ ስሜት የነበረው የኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም መንግሥት ቀይ ባህርን የዓረብ ባህር ለማድረግ እና ኤርትራንም ከእናት አገሯ ለመገንጠል ሻዕብያ እና ወያኔ በአረብ ፔትሮ ዶላር ሰክረው አገራቸውን ለመሸጥ እና ለማፍረስ እየሰሩ ነው፤ ሻዕብያ እና ወያኔ ከእረኛና ዘበኛ እስከ ምሁር በዘር ተደራጅተው ኢትዮጵያን ለማጥፋት ሲሰሩ ቁጭ ብለን መመልከት የለብንም፤ አብዮታዊት እናት ሀገር ወይም ሞት ብለው ለአሥራ ሰባት ዓመታት ሀቀኛ ኢትዮጵያውያንን አስተባብረው ተዋግተዋል፤ በርካታ ጀግኖችም ቀይ ባህር ላይ ደማቸውን አፍሰዋል፡፡ ኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም ምንም እንኳ በመጨረሻ ሞትን ፈርተው እንደ ሸሹ ቢነገርላቸውም ያሉትም አልቀረ ዛሬ ቀይ ባህር ወደ ዓረብ ባህርነት ስለመቀየሩ የሳውዲ ዓረቢያ፤ ኳታር እና ዐረብ ኤምሬትስ በአሰብ ወደብ እና በሶማሊያ መስፈር እንዲሁም ታሪካዊ ጠላታችን ቱርክ በአፍሪካ ታላቅ የሆነውን ጦር ሰፈር በሶማሊያ ለመገንባት ጫፍ ላይ መድረሷ ትልቅ ምስክሮች ናቸው፡፡
ስልጣናቸውን ለሻዕብያ እና ወያኔ አምበሎች አስረክበውና ለሀገሪቱ አንድነት የታገሉትን ኢትዮጵውንን አመስግነው ወደ ሙጋቤ የተጠጉት የቀድሞው መሪ ከተናገሩት የቀረ ነገር ያለ አይመስልም፡፡ ሻዕብያ እና ወያኔ ባላቸው ስምምነት መሠረት ኤርትራ ስትገነጠል ኢትዮጵያን የሚበታትን ህገ መንግሥት (አንቀጽ 39) በወያኔ ተቀርጾና ዝርዝር አፈጻጸሙ ተቀምሮ ላለፉት 26 ዓመታት የትግራይ ኢኮኖሚ እስኪገነባና ታላቋ ዓባይ ትግራይ እስክትመሰረት እንዲሁም ቀሪዋ ኢትዮጵያ በጎሳ እስክትበታተን ድረስ ጥቂት ዓመታትን መጠበቅ ሊኖርብን ይችላል፡፡ ኤርትራ የምትባል ሉዓላዊት አገር ትኖራለች ኢትዮጵያ የምትባል ሉዓላዊት አገር ግን አትኖርም በማለት ኢሳያስ አፈወርቂ የተናገሩትንም ለማየት የቀረን ጊዜ በጥቂት ዓመታት የሚቆጠር ነው፡፡
ለዘህ ማስረጃው የኦሮሚያን እና አማራን ክልል ከሱዳን የሚያዋስኑትን ቦታዎች ወደ ቤኒሻንጉል ጉምዝ እና ወደ ትግራይ በማካለል ጋምቤላን፣ የዓባይ ግድብ ያለበትን ቦታ ጨምሮ ቤኒሻንጉል ጉምዝን፣ ወልቃይት እና ሁመራን እንዲሁም የአፋርን እና የአሰብ ወደብን በማጠቃለል 100 ሺ ካሬ ኪሎሜትር ስፋት ያላት ታላቋ ትግራይ እንደምትመሠረት ህወሀት ያወጣው ካርታ ይፋ መሆን እና ራስ ዳሸን እና ዋልያ ትግራይ ውስጥ ይገኛሉ በማለት በትግራይ ትምህርት ቤቶች መማሪያ መጻህፍት ከአሥር ዓመት በላይ ሲሰጥ የቆየው ትምህርት በመጨረሻም ትምህርት ሚኒስትር በኢቢሲ ይቅርታ የጠየቀበት በትግራይ ትምህርት ቢሮ ተፈጸመ የተባለው ስህተት ምስክሮች ናቸው፡፡
ዛሬ ትግራይ በመሠረተ ልማት፣ በጤና፣ በትምህርት፣ በኢንዱስትሪ እና በቢዝነስ ከኢትዮጵያ ግንባር ቀደም መሆኗን በመስማት ሳይሆን አይቶ ማረጋገጥ ይቻላል፡፡ ትግራይ ውስጥ ያልተገነባ ፋብሪካ የለም፡፡ ወጣቱ ትግራይን ለመገንባት የሚያስችለውን ገንዘብ እንዲያመጣ በመላው ኢትዮጵያ ተሰማርቷል፡፡ ትግራይ ውስጥ ያሉ አዛውንት እና መከላከያ ሠራዊት ብቻ ናቸው፡፡ ኤፈርት የተባለው የህወሀት የኢኮኖሚ ድርጅት ሀብት በአፍሪካ ተወዳዳሪ እንደሌለው እንደ ታቦት የሚታዩት ታጋይ አቦይ ስብሀት በአሜሪካ ድምጽ ቀርበው መስክረዋል፡፡ አሁን ያለማጋነን በኢትዮጵያ የትግራይ ሀብት ድርሻ ከ50 ፐርሰንት በላይ ነው ምንም እንኳ ኮሎኔል መንግሥቱ ኃይለማርያም ከትግራይ የምናገኘው ገቢ ለጠመኔ መግዣም አይበቃም ብለው የነበረ ቢሆንም፡፡ በእርግጥ የኤፍርት ሀብት ምንጭ ኢትዮጵያ ናት ትግራይ አይደለችም፡፡
አሁን ሀገሬ ወደ ማይቀረው መበታተን እያመራች ነው፡፡ ምናልባት ፈጣሪ በረቂቅ ስልጣኑ ካልታደጋት በስተቀር፡፡ እርግጥ ነው ኢትዮጵዊ የሆነ ወገን አሁንም አልሞት ባይ ተጋዳይ ሆኖ ከወያኔ እና ሻዕብያ ጋር እየተዋጋ እና ከአገሬ በፊት እኔ ልሙት ብሎ እየሞተ ነው፡፡ ክፋቱ ትግሉ የሚደረገው የኢትዮጵያን ሀብት ሙሉ በሙሉ ከተቆጣጠረው እና ዙሪያውን አይዞህ የሚል የአረብ፣ የሲ አይ ኤ የእንግሊዝ የስላለ ሃይል ( ኤም ኤ 6 ) ድጋፍ ካለው ወያኔ ውስጥ ተከቦ መሆኑ ውስብስብ አደገኛና ተስፋ አስቆራጭ ቢሆንም፡፡ አሁን አትዮጵያን ለማዳን የትግል ስልቱ እጅግ ረቂቅ እና በመንፈስ የሚመራ ሊሆን ይገባል፡፡ ወያኔ ካለው ሰፊ ሀብት በተጨማሪ የምስጢር ማህበራት (ሰይጣን አምላኪዎች) የሆኑ እነ ቢል ጌትስ፣ ጆርጅ ደብሊው ቡሽ እና አንጌላ ሜርክልን የመሳሰሉ ይረዱታል፡፡ እነዚህ ማህበራት ደግሞ ኢትዮጵያን ማዕከል አድርገው ዓለም አቀፋዊ የግጭት ዕቅድ እንዳላቸው በርካታ መረጃዎች አሉ፡፡
በመጨረሻ ሊያስማማን የሚገባ ነገር ወቅቱ በፈጠረልን ኁለጽ ኢትዮጵዊ የትውልድ አማራጭ ዕድሎች ውስጥ ያለን መሆኑን ነው፡፡ አንድም የወያኔ እና ተባባሪዎቹ የሰይጣን ማህበራት ለሀገራችን የሸረቡትን ጥፋት በጸሎት፣ በጀግንነት እና በመሰዋትነት መመከት አልያም ለሰይጣን ማህበራት ዳረጎት እና ወያኔ አገልጋይ በመሆን ለሆድ ብቻ መኖር ነው፡፡ እግዚአብሔር በጸሎት፣ በጀግንነት እና በመሰዋትነት አምነን የምንኖር ያድርገን፡፡
….ትበታተን ሲያንሳት ነው፡፡ ሙስሊም በመሆኔ በቁሜ ደግማ ደጋግማ የገደለችኝ ሀገር…
Selam dergu temelese,
Dergus ayimeles! Of all the alterantives Ethiopia can get the last thing we want is to have a former dictatorial regime’s return. If you are using it even as a figure of speech – it is still nightmarish. Mengistu’s belief and dedication to national unity IS NOT a ‘right of way’ to run a ruthless dictatorial government and destroy all opposition and terrorise the entire nation etc. Do I made my point clear? For that matter why don’ we have the imperial government back – after all there is no rule on wishes. In fact that would have been better wish. The traitor banda woyanes are working hard day and night to dismantle ethiopia so no need for wishfull thinking just get united and rid the nation of these cancers.
Selam back ehapa. There is a British saying. “If wishes were horses, beggars would ride them.” I Wish Emperor Tewodros was born again to unite Ethiopia.But, it is impossible. We can not deny history. Although Mengistu is a dictator, he had exerted all his efforts to protect the territorial integrity and unity of our motherland. Thanks to the support rendered by CIA and MI6, EPLF and TPLF have controlled the the Ethiopian political power. Look, ELF was the first Established guerrilla group to separate Eritrea from Ethiopia. Because of its Arabic ideology, CIA dismantlement it. I can mention names of many liberation movements languished by the CIA. So long as the TPLF serve the interest of CIA beleive me It can stay in power for a long period of time. If I were you, before I start my struggle, I would assess the political environment and set the right tactic and strategy to defeat my enemy. Emotional struggles engulf the lives of innocent citizens.
Knowing one’s enemy is having won half the battle. The Tigre parasitic lilliputian Front, the band of traitors, robbers of churches and grave yards and consummate mercenaries, are not only Ethiopia’s enemies but enemies of humanity at large.
It is a sacred and patriotic duty of every Ethiopian to defy all odds and confront the enemy.
Ethiopians have trounced Ahmed Grang who was armed and supported by imperialist Ottoman Turkey and its Arab vassals after 15 years of immense and trials and tribulation.
Ethiopians should do no less, half a millennium later. In fact, save his religious fanaticism in attempting to force Islam on the ancient Christians, Ahmed Grang unlike TPLF, had no intention of fragmenting Ethiopia. The enemies and their partners in crime must be made to feel the heat of the impending inferno. before the real thing beckons
Guys!!! Abbay Tsehaye forwarded his study to some group of authorized personnel. Our region or (Kilil) that means, in Oromya region, there are so many things to be done before we accept the so called “study.”. The our region should do the demands of the people. That demand is the equality demand. Tigrai and Amhara have fulfilled their wishes through their organization. Our people should do the same as they did. Particularly, concerning the media, we should not accept it at all. Our language, culture, heritage, our history, our literature, our poetry, our drama, our jokes and building up the democracy of speech and writings should be exercised among the people, with the people. It is not a joke!!! No one comes to teach us!!! We don’t want to face such kind obstacle!!!! Our language is respectful by our journalists!!! Let the current medias go to their origen place instead of broadcasting in Finfinee. The Federal language, which the call it, Amharic should be spoken only in Federal ministers offices. Otherwise, Afan Oromo is the regional language!!!! No need to be guided
Guys!!! As wubamlak Eshetu explained on her first report of Abbay Tsehay” Study or research;” she told us that the journalists those who are working in any medias had fears and being jumpy during their works of reports. Additionally, she particularly appreciated the Amhara region of parliament has more democratic and open to the public. In my opinion, those who have such kind problems should go and exercise with their language in Baher Dar. Finfinee should be left only for Oromos journalists.