በኦህዴድ አባላት  ዘንድ “ጃርሳው” የሚል መጠሪያ ያላቸው አባዱላ ገመዳ የኢትዮጵያ ፖለቲካ ከሰለቻቸው ከፍተኛ አመራሮች መካከል በግንባር ቀደምትነት የሚጠቀሱ ናቸው። “ንፍሮ እየበላሁ ከተራው ህዝብ ጋር መኖር ናፈቀኝ፤ ወደ ቤተ ክርስቲያን በነጻነት የምሄድበት ቀን መቼ ነው?” በማለት ለሚቀርቧቸው ሲናገሩ መቆየታቸውን በቅርብ የሚያውቋቸው ምስክርነት ይሰጣሉ።

የጦር ሰራዊት መለዮ አውልቀው መከላከያ ሚኒስትር፣ ከዛም የኦሮሚያ ክልል ፕሬዚዳንት ሆነው የተሰየሙት አባዱላ፣ በኢህአዴግ አመራሮች የማይደፈሩ ቦታዎች ድረስ ዘልቀው በመግባት ከህዝብ ጋር በተደጋጋሚ የመከሩ፣ ኢህአዴግ ወደ ስልጣን ከመጣ ጀምሮ ኦሮሚያ ላይየተሻለ ተቀባይነት ያገኙ ናቸው።

በአቶ ደራራ ሞት እጃቸው አለበት በሚል የሚከሷቸው ያሉትን ያህል፣ በባህሪያቸው ሩህሩህ እንደሆኑ በቅርብ የሚያውቋቸው ይናገራሉ። አርሲና ባሌን ማዕከል አድርጎ የተዋቀረውን የአቶ ጁነዲንን ካቢኔ ያፈራረሱትና በወጣቶች የተሞላ አዲስ ካቢኔ ያቋቋሙ አባዱላ፣ በአንድ ታሪካዊ ንግግር ይታወቃሉ።

አዲሱን ካቢኒያቸውን ሲያዋቅሩ “በአመላካከት የፈለጋችሁትን ሁኑ፤ ለክልሉ የሚበጀተውን በጀት ተመላሽ አታድርጉ፣ የልማት ስራ መስራት፣ ለክልላችሁ የምትችሉትን ማድረገን ግን አትርሱ፣ ስራችሁን ስሩ” ብለው ነበረ። በወቅቱ የኦፌኮን የወጣት ክንፍ አባላትና የኦነግ ደጋፊ የነበሩትን አካተው ኦህዴድን ካዋቀሩ በኋላ እያደር ኦህዴድ ቀለሙ ተቀየረ።

ለአቶ መለስ ቅርብ የነበሩና የሚታመኑ እንዲሁም በህወሃት የህንፍሽፍሽ ዘመን እነ አቶ ኩማ ደመቅሳ “በህወሃት የውስጥ ጉዳይ አያገባንም” ሲሉ አባዱላ ከመለስ ጎን በቆመ የማይረሳ ውለታ በማስቀመጣቸው ኦሮሚያ ላይ ለሚወስኑት ውሳኔ ፍርሃት የለባቸውም ነበር። በሼህ መሐመድ ሁሴን አላሙዲን ጉዳይ የወረዳና የዞን አመራሮች፣ የገቢ ሰብሳቢ አካላቶች፣ የህግ ዘርፎች አግባብ ያለው ወሳኔ እንዲሰጡ በድፍረት ያዘዙ፣ በተደጋጋሚ እንዲለሳለሱ ቢጠየቁ አሻፈረኝ ማለታቸው በተለያዩ ሚዲያዎች ምስክርነት የተሰጠበት ጉዳይ ነው።

ከብዙ ፍትጊያና ዘመቻ በኋላ አባዱላ በኦሮሚያ ክልል ምርጫ እንዳይወዳደሩ ሲወሰን/ውሳኔው ሆን ተብሎ ከክልል ለማንሳት ነበር/ድፍን ካድሬው “አሻፈረኝ” በማለት አቶ በረከት ስምዖንን ሳይቀር አልተቀበለም ነበር። የኦህዴድ ካድሬ ከላይ እስከታች ለአባ ዱላ ልዩ ፍቅር ያለው ሲሆን፣ በዋናነት የሚቃወሙዋቸው አቶ ሙክታር እና አቶ ጁነዲን ብቻ ነበሩ።

በቅርቡ ወ/ሮ አዜብ “መኖሪያ ቤቱን ለቀቀልኝ” ሲሉ ያሞካሹዋቸው አቶ ሙክታር አባዱላን ከሚቃወሙና ከኦሮሚያ እንዲነሱ ሲያደቡ ከነበሩት ባለሃብቶች ጋር ወዳጅ እንደነበሩ ስለ ግንኙነት መስመሩ የሚያውቁ በተለያዩ ወቅቶች መስክረዋል።

በራሳቸው ተማጽኖ፣ ካድሬውን ለምነው ያሳመኑት አባዱላ “ጃርሳው” የሚላቸውን ካድሬና የፐሬዚዳንትነት ወንበር ትተው አፈጉባኤ ቢሆኑም ኦሮሚያ ላይ አሁንም ከፈተኛ አሻራ እንዳላቸው ይነገራል። በውቅቱ አባዱላ ቦሌ በተለያየ መልኩ ተገነባላቸው የተባለውን ትልቅ ቪላ “ይህንን ቤት ይዤ ለመታገል አይመቸኝም” በሚል ለኦህዴድ ማስረከባቸው፣ ከተቀነባበረባቸው ወጥመድ እንዲያመልጡ እንዳደረጋቸው በወቅቱ በስፋት የተወሳ ነበር።

አባ ዱላ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ከፖለቲካው የመውጣትና ተራ የቀበሌ ነዋሪ ሆኖ መኖር እንደናፈቃቸው በተደጋጋሚ ለቤተሰቦቻቸውና ለርሳቸው ቅርብ የሆኑ ሲናገሩ ነበር። የሆኖ ሆኖ በሃላፊነታቸው እስካሁን ቆይተዋል። በትክክል መረጃ ባይሰጥም አቶ አባዱላ በተለያዩ ምክንያቶች ለማረፍ ያላቸው ፍላጎት ግን እንዳልተቀየረ መረጃዎች ነበሩ።

በጓሮ ሲሰማ የነበረውን ጉዳይ አዲስ ስታንዳርድ ሁለት ከፈተኛ ሃላፊዎች እንደነገሩት ጠቅሶ አባዱላ የስራ መልቀቂያ ማስገባታቸውን ይፋ አድርጓል። እንደ ዘገባው ከሆነ አባ ዱላ ከሃላፊነታቸው ለመነሳት የወሰኑት በሶማሊ ክልልና በኦሮሚያ ክልል መካከል በተፈጠረው ቀውስ የተነሳ የፌደራል ሃይል ኦሮሚያ ላይ ጣልቃ በመግባቱ የተነሳ ነው።

የኦሮሚያ ሚዲያ ኔት ዎርክ በበኩሉ አባዱላ ለኦህዴድ አመራሮች በቢሯቸው መግለጫ እንደሰጡም ምንጮቹን ዋቢ አድርጎ አመልክቷል። ዘገባው አክሎም አባዱላ በመጪው መስከረም 29 ለሚከፈተው የኢህአዴግ ፓርላማ መልቀቂያቸው እንደሚቅርብ አመልክቷል። አባ ዱላ ውሳኔያቸውን እንዲቀይሩ ቢጎተጎቱም እንዳልተቀበሉት ተናግሯል።

በኢትዮጵያ ባለው የፖለቲካ ግለት አባዱላን የሚያክል ነባር የፖለቲካ አመራር በበቃኝ ለመገላገል መወሰኑ ፖለቲካዊ ቀውሱ ትኩሳቱ መጨመሩን አመላካች እንደሆነ አስተያየት እየተሰጠ ነው። አባዱላ በጤና ችግር ማረፍ እንዳለባቸው አጉልቶ በማሳየት የስንብት ጥያቄያቸውን እንደሚያጸድቅላቸው የሚናገሩ ክፍሎች “ዜናው ሰበር አይባልም፣ አስቀድመው በውስጥ ሳይጨርሱት መልቀቂያ እስከማስገባት አይደርሱም፤ አባዱላ ህወሃትን በመቃወም የስራ መልቀቂያ ሊያስገቡ አይችሉም፤ ካደረጉትም ከመሬት ጋር አያይዘው ወደ ማረፊያ ያስገቧቸዋል” ሲል የዘወትር የዛጎል አስተያየት ሰጪ ተናግሯል። በዴንማርክ ትምህርት ላይ የሚገኘው አስተያየት ሰጪ “በቅርብ እንደማውቀው እንዳለው አባዱላ እንዲህ አይነት ድፍረት ሊያሳዩ አይችሉም። ይልቁኑም ከአቶ ለማ መገርሳ ጀርባ ሆነው ኦሮሚያን እንዲያረጋጉና የሚወዳቸውን ካድሬ ወደ ቀድሞ ቀልቡ እንዲመልሱ ታስቦ ሊሆን ይችላል”። (ዛጎል ዜና)

አባዱላ እና የኢትዮጵያ ፖለቲካዊ እዉነት

መስከረም 2003 የምክር ቤቱን የፕላስቲክ መዶሻ ለመጀመሪያ ጊዜ ሲጨብጡ፤ ያዩ እንዳሚተርኩት፤ በፈገግታ ደምቀዉ መዶሻዋን አገላብጠዉ አይዋት። ከዚያ ቀና፤አይናቸዉን ከፊት ለፊታቸዉ ወደ ተቀመጡት ሹማምንት ወረወሩት እና ፊታቸዉን ቅጭም አደረጉ። (የዘገባውን አውዲዮውን እዚህ ላይ ያዳምጡ።)