አደገኛ አረም ነው። በእንግሊዝኛ “መስኪት”፤ በሳይንሳዊ ስሙ ደግሞ “ፕሮሶፒስ ጁሊፍሎራ” ተብሎ የሚታወቀው ይኸው ጠንቀኛ የዛፍ አረም ስረ መሰረቱ ሰሜንና ሴንትራል አሜሪካ ውስጥ ነው። መስኪት በርካታ ዝርያዎች ያሉት ሲሆን ኢትዮጵያ ዉስጥ የተራባው አንዱ ብቻ ነው። ኢትዮጵያ ዉስጥ ለመጀመሪያ ጊዜ የታየው በአሚባራ አካባቢ የዛሬ ሰላሳ አመት ገደማ ሲሆን ዊልያም ኡል ሱሮ በተባለ እንግሊዛዊ አማካይነት እንደገባም ይነገራል።
ይህ የአረም ዛፍ በመካከለኛውና ላይኛው አዋሽ አካባቢ በስፋት የተራባ ሲሆን፤ ሰፋፊ እርሻዎችን እና መስኮችን እየወረረ ይገኛል። ዛፉ የሚራባው እንስሳት የተክሉን ዝንቡጥ ከበሉ በኋላ ከእበት ጋር በሚወጣው ፍሬ አማካይነት ነው። እንሰሳት የተክሉን ዝንቡጥ ከበሉ በኋላ ከእበት ጋር በሚወጣው ፍሬ አማካይነት ካልሆነ በስተቀር እንደ አብዛኛው ተክል ፍሬው ተለቅሞ ቢዘራ እንኳን የማይበቅል መሆኑ ተክሉን የተለየ ያደርገዋል።
መስኪት ቢያንስ ተክሉ ባለበት አካባቢ ያለውን የአፈር ኬሚካላዊና ፊዚካላዊ ይዘት ያሻሽላል፤ ማገዶም ከሚሆን እና ጨዋማነት ባላቸው አፈር አካባቢዎች በቀላሉ የሚለማ ከመሆኑ በቀር ሌላ ጠቀሜታ የለውም። ይህ አረም ቢጫማ እና መርዛማ እሾሆች የተሞላ ሲሆን፤ በርካታ የተቆላለፉ ቅርንጫፎቹ እየተጠማዘዙ ስለሚያድጉ አንዱ አስቸጋሪ ባህሪው ነው። ፍየሎችን ብዙ ባይጎዳም፤ ከብቶችና ግመሎች ግን ፍሬውን አከታትለው ከተመገቡ ጤንነታቸውን ያውካል።
ቅርንጫፉ እሾሀም እና እሾሁም መርዛም በመሆኑ የዚህን አረም ቅጠል እንሰሳት በዋዛ የሚደፍሩት አይደለም። መርዙ የእንሰሳትንም ሆነ የሰውን አይን እና ሌላም አካል ይቆጠቁጣል። አበቃቀሉ ችፍርግ ብሎ ስለሆነ ለእንሰሳትም ሆነ ለሰው መተላለፊያ ይነሳል። በጥናቱ ላይ እንደተገለጸው ከሆነ የግጦሽ ሜዳዎችን በመውረር በተፈጠሮ ለመስኩ የተመቹ የግጦሽ መሬቶችን በመውረር የተፈጥሮ ዕጽዋቱ የሚያስፈልጋቸውን የጸሃይ ጨረር እና የውሃ እርጥት ይሻማል፤ እድገታቸውንም ይገታል። በዚሁም ሳቢያ የከብቶች ብዛት እና እንሰሳት ተዋጽዖ ቀንሷል።
እሾሁ መርዛማ በመሆኑ የከብቶች፤ የጋማ እንሰሳትን የፍየሎችንም ሸሆና በመውጋት እስከሞት ያደርሳቸዋል። ለም መሬቶችን በመውረሩ አራሾች እሱን ለማጠፋት ከፍተኛ ጊዜና ሃብት ያጠፋሉ። የመስኖ ልማት ባለበት የአዋሽ አካባቢ ይሕ አረም መስኖዎችን በመውረሩ ቦዮቹን ከጎርፍ አደጋ ለመታደግና ጥገና ሰራ ለመስራት መንገድ በመዝጋት እንቅፋት ሆኗል። በቦዮቹ የሚያልፈውን ውሃ ይሻማል፤ መጠኑንም ይቀንሳል። አንድ የመስኖ መ/ቤት፡ ተክሉን ለማጥፋት፡ ለአፈር መዛቂያ መሳሪያ (ካተርፒላር) ብቻ ባመት ሁለቴ ለሚያከናውነው ስራ ብዙ ገንዘብ አስወጥቷል፤ ባካባቢው የለማ የጥጥ ማሳ ውስጥ “aphid” እና ቀይ ሸረሪት ተውሳኮች አረሙን ጥገኛ አድርገው ስለሚራቡ የጥጥ ተክል በተውሳኮቹ እንዲጠቃ አድርጓል። ይህ የአረም ዛፍ ለአይጥ እና ሌሎች ጸረ-ሰብል የሆኑ እንሰሳት መራቢያና መሸሸጊያ ሆኗል፤ ሰውና ለማዳ እንሰሳትን የሚበሉና የሚተናኮሉ አውሬዎችም መሸሸጊያ ነው።
የእርሻና አረም ተመራማሪዎች በአመታዊ ስብሰባቸው ስለዚህ አደገኛ አረም በመወያየት፡ አረሙን ለማጥፋት ከፍተኛና ሁለገብ ስራ መሰራት እንዳለበት በማሳሰብ፡ ጥናቱና ክትትሉ በስፋት እንዲቀጥል ተስማምተዋል። (ፎቶ: “ወያኔ” ዛፍ በኔፓል)
ይህ ጽሁፍ የፈጠራ ወይም ልብ–ወለድ አይደለም። ተመራማሪዎች በማስረጃ አስደግፈው የጻፉት ነው።
Source: Arem Volume V, …. Douglas Tanner, Ethiopian Weed Science Society, P. 97.
ይህን አረም አፋሮች ማን ብለው እንደሚጠሩት ያውቃሉ? “ወያኔ”።
ወይ መመሳሰል!! “…ስምን መልአክ …” ይቅርታ “…አፋር ያወጣዋል …” አሉ!
ታፈሰ ወርቁ – tafeseworku2016@gmail.com
“ጎልጉል፡ የድረገጽ ጋዜጣ የሕዝብ” እንደመሆኑ በ“የኔ ሃሳብ (Opinion)” ዓምድ ሥር የድርጅቶችና የማንኛውም ግለሰብ ነጻ ሃሳብ የሚስተናገድ ሲሆን ከአንባቢያን የሚላኩልን ጽሁፎች በጋዜጣው የአርትዖት (ኤዲቶሪያል) መመሪያ መሠረት ያለ መድልዖ በዚህ ዓምድ ሥር ይታተማሉ፡፡ ይህ በጎልጉል የድረገጽ ጋዜጣ በ“የኔ ሃሳብ (Opinion)” ዓምድ የታተመ ጽሁፍ የጎልጉል የድረገጽ ጋዜጣ® አቋም ሳይሆን የጸሃፊው ነው፡፡
ambachew yilma says
your information is up to date and impartial
Markos says
TPLF-Tigres have a satanic bacground.
They even do not belong to the Axumites.
They are Jews who migrated to Ethiopia during the time of king Kaleb.
There was Christian masacre in Yemen Nagra by Jews.
Jews by the leader of Phinhas in Nagra killed and burned Christians and churches.
King Kaleb waged war against Jews leader Phinhas to save Christians in NAgra.
He defeated the Jewsish leader Phinhas and the Jewish there.
He made them captives and brought them to Axum.
Then they lived there under the rule of Christian Axumite kings.
During Yodit Gudit they became so powerful to revenge Axumite Christians.
Now they made a name Tigre and claim all Axumite Civilization.
They belive in JUdaism of Babylonian TAlmud.
They are inherently against Christianity and Christians.
That is why they hate Amhara,Orthodox Christianity and the Monarchy.
TPLF is a mask for the Nagra Jewish conspiracy.
The nature of TPLF is same as the nature of satanic Jewish.
World Jewery used to disposes every nation it controls.
The same is true of TPLF.
They use fake names the same way Jews do.
The total war against Ethiopia is the war waged by international satanic Jewery.
TPLF is the agent of Illuminati.
TPLF is part of satanic world jewry and illuminati.
THey have formed satanic alliance.
TPLF exploits the sp called Tigres the same way satanic world jewry exploits ordinary Jews.
TPLF and Illuminati want to deliberately create chaos and dismantle Ethiopia.
Then they want Tigre republic to be created out of chaos.
They are creating chaos to achieve independent Tigray.
Additional referces for my views.
SOURCE:http://www.rense.com/general66/rosen.htm
http://www.satenaw.com/amharic/archives/21224
Tesfa says
ቀን ሲጨልም
አለን ያሉ ሲሸሹ
የሞቀው ቤት ሲፈራርስ
እውን ሞኙ ማን ነው
በህዝብ ሃብት የነገደ
ዘርን በዘር እያፋጀ
የስውን ደም ያፈሰሰ
ለራሱ ያካበተ
ዘርና ቋንቋውን በሃብት የመነዘረ
የቀማውን የተቀማ
አሁን ባዶውን የቀረ
ጭራሹኑ ያልነበረው
እንዴ እኔ ያለው ከርታታ?
ቤሳ ቢስቲን የሌለው
የበረንዳው አዳሪ
ትራስ ድንጋይ የሆነው
ወይስ በዘርና በጎሳ የነገደው?
የወንድሙን የእህቱን ደም ያፈሰሰው
ባለፈ ነገር የሰከረው
ዛሬም ትላንትም ድል አልባ ከበሮ የሚደልቀው
አዕላፍ ሲያለቅሱ ራሱ በራሱ የሚያስቀው
ሰውን ሰቆቃ ውስጥ የከተተው
ያ በዘር የተለከፈው፤ ሃገርን ለባእድ የሸጠው
ሰውን በእሳት የሚለኩሰው
ያ ድርቡሽ ወያኔ ብቻ ነው ሃገራችንን ያፈረሰው
እኔ እማ ምስኪን ኪሴ ባዶ ምንም የለኝ
የቀረችኝ አንዲት ተስፋ
የማያልቅ ሃበሳዋ፤ በጠላት የተከበበች
ውድ ሃገራችን ብቻ ነች።
ተስፋ በወቅቱ
መስከረም 25 2009
አሜሪካ